Üretim süreçlerinin etkin şekilde yönetilebilmesi, doğru ve zamanında alınan kararlarla mümkündür. Bu kararların temelinde ise güvenilir, anlık ve anlamlı veriler yatar. Andon panosu, üretim alanında yaşanan gelişmeleri gerçek zamanlı olarak ileten bir sistem olup, sağladığı verilerle üretim raporlamasında kritik bir rol oynar.

Andon sistemlerinden gelen veriler, üretim hattında yaşanan duruşları, arızaları, kalite sorunlarını ve operatör etkileşimlerini kayıt altına alır. Bu veriler doğru şekilde analiz edildiğinde, işletmelerin üretim performansını izleme, iyileştirme fırsatlarını belirleme ve sürekli gelişim için stratejiler oluşturma şansı olur. Peki, bu veriler nasıl toplanır, işlenir ve anlamlı raporlara dönüştürülür?

Andon Panosu Verileri Neleri Kapsar?

Andon panosu, üretim hattında yaşanan olağandışı durumların operatörler veya otomatik sistemler tarafından bildirilmesini sağlar. Bu bildirimler sistem üzerinde çeşitli bilgilerle birlikte kayıt altına alınır:

• Duruş nedeni (makine arızası, malzeme bekleme, kalite sorunu vb.)
• Duruş süresi (başlangıç-bitiş zamanı)
• Duruşun gerçekleştiği istasyon veya üretim hattı
• Operatör veya bakım personelinin müdahale süresi
• İyileştirme notları veya açıklamalar

Bu bilgiler, üretim yönetimi açısından oldukça kıymetlidir. Ancak verinin tek başına anlamlı olması için bir sisteme bağlı olarak analiz edilmesi ve raporlanması gerekir.

Veri Toplama ve Kayıt Aşamaları

1. Otomatik kayıt sistemleri

Modern andon panoları, makinelerden veya sensörlerden gelen sinyalleri otomatik olarak sisteme kaydeder. Bu sistemler, üretim hattındaki IoT cihazları ve sensörlerle entegre çalışarak insan müdahalesine gerek kalmadan veri oluşturur.

2. Manuel veri girişi

Operatörler, karşılaştıkları bir sorunu andon düğmesine basarak bildirir ve sistem bu bilgiyi kaydeder. Bazı sistemlerde operatör, duruş nedenini ve açıklamasını panel üzerinden seçerek detaylı veri girişi yapabilir.

3. Entegrasyonla veri akışı

Andon sistemi, MES veya ERP gibi üst düzey yazılımlarla entegre edilerek verilerin merkezi sistemlerde birikmesini sağlar. Bu sayede tüm üretim verileri tek bir platformda toplanarak raporlamaya hazır hale gelir.

Andon Verileriyle Raporlama Süreci Nasıl İşler?

Andon panosundan gelen ham verilerin anlamlı hale gelmesi için bir dizi aşamadan geçmesi gerekir. Bu sürecin temel adımları şu şekildedir:

1. Veri doğrulama ve temizlik

Toplanan veriler sistematik olarak gözden geçirilir, eksik veya hatalı kayıtlar temizlenir. Aynı istasyondan gelen tekrarlayan kayıtlar birleştirilir.

2. Kategorilere ayrım

Duruş nedenleri sınıflandırılarak analiz kolaylaştırılır. Örneğin: makine arızası, kalite sorunu, malzeme bekleme, planlı bakım gibi.

3. Zaman dilimlerine göre bölme

Veriler vardiya, gün, hafta veya ay bazında gruplanarak raporlar oluşturulur. Bu, dönemsel karşılaştırmaları mümkün kılar.

4. KPI (Anahtar Performans Göstergesi) hesaplama

OEE (Toplam Ekipman Etkinliği), MTTR (Ortalama Onarım Süresi), MTBF (Arızalar Arası Ortalama Süre) gibi metrikler hesaplanır. Bu göstergeler, üretim hattının genel sağlığını yansıtır.

Hangi Tür Raporlar Oluşturulabilir?

Andon panosu verileri kullanılarak aşağıdaki başlıca üretim raporları hazırlanabilir:

• Duruş raporları: Hangi istasyonda ne sıklıkla ve ne kadar süreyle duruş yaşanmış, detaylı analiz içerir.
• Performans raporları: Hedeflenen üretim süresi ile gerçekleşen süre arasındaki farkı gösterir.
• Operatör geri bildirim raporları: Operatörlerin andon sistemi üzerinden yaptığı bildirimleri analiz eder.
• Arıza kök neden raporları: Duruş nedenleri üzerinden en çok tekrar eden problemleri ortaya koyar.
• Kestirimci bakım raporları: Arıza verilerine göre hangi ekipmanların riskli olduğunu analiz eder.
• İyileştirme öneri raporları: Sistem üzerinden eklenen açıklamalar ve müdahale süresi baz alınarak öneriler sunar.

Raporlama Araçları ve Teknolojiler

Andon verilerinin raporlamasında farklı teknolojiler kullanılabilir. Bu teknolojiler, veri görselleştirmesini ve analizini kolaylaştırır.

• Excel ve tablo yazılımları: Küçük işletmeler için basit, maliyetsiz çözümler sunar.
• MES ve ERP sistemleri: Otomatik veri çekme ve özel dashboard oluşturma imkânı verir.
• BI araçları (Power BI, Tableau vb.): Grafiksel analiz, filtreleme, karşılaştırmalı raporlama gibi gelişmiş özellikler sunar.

Görsel Raporlar ile Hızlı Karar Alma

Raporların sade ve görsel olarak anlaşılır olması, üretim yöneticilerinin hızlı karar almasını kolaylaştırır. Bu nedenle duruşlar pasta grafik, trendler çizgi grafik, KPI’lar gösterge paneli şeklinde sunulmalıdır.

Özellikle renk kodlaması ile verilerin anlamlandırılması (örneğin: kırmızı = kritik, sarı = uyarı, yeşil = normal) kullanıcı dostu ekranların oluşturulmasına katkı sağlar.

Raporlama Verilerinin Kullanım Alanları

Andon panosu verilerinden hazırlanan üretim raporları aşağıdaki alanlarda doğrudan fayda sağlar:

• Üretim hattı iyileştirme ve dar boğaz analizi
• Kestirimci bakım planlaması
• Operatör performans takibi
• Kalite kontrol süreçlerinin optimizasyonu
• Yalın üretim hedeflerine ulaşma süreci
• Kurumsal KPI değerlendirmeleri

İyi Bir Raporlama İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler

Andon panosu verileriyle yapılan üretim raporlamasında başarılı sonuçlar almak için aşağıdaki kriterlere dikkat edilmelidir:

• Veriler doğru, eksiksiz ve standart formatta toplanmalı
• Her duruşa açık bir neden kodu atanmalı
• Veriler zamanında güncellenmeli ve analiz edilmelidir
• Raporlama sistemleri kullanıcı dostu ve sade olmalıdır
• Geri bildirim mekanizmaları ile raporların etkililiği artırılmalıdır

Sonuç

Andon panosu verileri, üretim hattında yaşanan her olayın izlenebilir ve ölçülebilir hale gelmesini sağlar. Bu veriler, iyi yapılandırılmış bir sistemle analiz edilip raporlandığında üretim süreçlerinde büyük bir fark yaratır.

Doğru raporlama ile sadece mevcut durum değerlendirilmez; aynı zamanda geleceğe dönük iyileştirme fırsatları da ortaya çıkarılır. Andon sistemlerinden gelen bu değerli bilgiler, dijital dönüşüm hedeflerinin merkezinde yer alır ve üretimin daha şeffaf, hızlı ve verimli hale gelmesini destekler.